به گزارش خط سوم هنر، فرزاد خوشدست کارگردان و یکی از تهیه‌کنندگان مستند داستانی «خط باریک قرمز» در گفتگو با اسماعیل باستانی مجری و تهیه‌کننده برنامه «نمای نقره‌ای» رادیو نمایش درباره اینکه چرا به سراغ سوژه «خط باریک قرمز» رفته است، بیان کرد: علاقه به فضاهای دراماتیک و تجربه کارهای قبلی‌ام در زندان،‌ من را به سمت طراحی درون‌مایه فیلم «خط باریک قرمز» کشاند و تصمیم گرفتم جمع بندی کارهای مستندم با این کار اتفاق بیفتد.

با دوربین فیلمنامه را کامل کردم

وی در پاسخ به این پرسش که آیا باید «خط باریک قرمز» را یک فیلم مستند دانست یا نه، اظهار کرد: این فیلم یک فیلم مستند داستانی یا Docudrama است که با خط اصلی قصه از زمان تحقیق آغاز می‌شود و قطعا یک شروع، میانه و پایانی دارد اما این شروع، وسط و پایانی که من قبل از فیلمبرداری طراحی کرده بودم، مطمئن نبودم که با همان شکلی که در ذهنم است، اتفاق بیفتد. یک نگرشی داشتم که به معنای واقعی فیلمنامه‌ قطعی را حذف کنم و با دوربین فیلمنامه را کامل کردم. واقعیت این است که می‌خواهم عنوان کنم «خط باریک قرمز» یکی از آوانگاردترین فیلم‌های چندسال اخیر است، این یک ادعا نیست یک اتفاقی‌ست که حاصل شده که برای تحلیل آن بسیار هم به قالب مستند یا داستانی‌اش نباید توجه داشت.

کارگردان «خط باریک قرمز» افزود: این موضوع به عقبه من و شناختی که از سینما داشتم، بازمی‌گردد. احساس می‌کردم که در زمان فیلمبرداری همه موارد کامل و قطعی نیست و چیزی به نام فیلمنامه و نقطه گذاری مطلق آنگونه که به معنی کلاسیک و آکادمیک شناخته می‌شود و آموخته‌ام، وجود ندارد. هیچ چیز در سینما برای من اصل نیست حتی آن چیزی که بزرگان انجام داده‌اند و من فراگرفته‌ام. می‌توان و باید تجربه‌های جدید کسب کرد، با ساخت یک فیلم جدید، متولد شد و با پایان آن رشد کرد. برای من پشت هر تجربه اگر این تئوری باشد، آن کار جذاب می‌شود.

«خط باریک قرمز» در ابتدا قرار بود در زندان مردان بزرگسال ساخته شود

خوشدست درباره لوکیشن این فیلم و انتخاب بچه‌های کانون اصلاح تربیت برای نقش آفرینی اظهار کرد: زمانی که برای آسیاپاسفیک به استرالیا رفته بودم یک منتقد و فیلم‌شناس ایتالیایی به من گفت تو برای این کار سخت‌ترین لوکیشن را در خاورمیانه انتخاب کردی و آن هم یک زندان بود. نگاه آن‌ها یک نگاه کلی است یعنی زمانی که اسم خاورمیانه می‌آید یک اتمسفر کلی در ذهنشان شکل می‌گیرد که از خبرهای شبکه‌های تلویزیونی خودشان متاثر است.

خوشدست ادامه داد: زمانی که صحبت از کانون اصلاح و تربیت و زندان نوجوانان می‌شود، فضا کمی پیچیده‌تر، سخت‌تر و بحرانی‌تر می‌شود چون با گروه سنی خشن‌تر و سرکش‌تری طرف هستیم، می بینید در ابتدای فیلم که شاید رام‌نشدنی هستند. همین بحران یا درام من را جذب کرد که به سمت ساخت این فیلم بروم. من در ابتدا قصد داشتم این فیلم را در زندان مردان بزرگسال بسازم اما کانون اصلاح تربیت را با همفکری مشاورانم انتخاب کردم آن ها به من گفتند کار با این بچه‌ها سخت‌تر است و اگر به نتیجه برسیم تاثیرگذاری کار از هر سو قوی‌تر و دلنشین‌تر است.

مخاطب حتی با اتمام فیلم هنوز درگیر آن است

کارگردان فیلم «زنی که نام ندارد» اضافه کرد: زمانی که دلیل را جویا شدم، گفتند این‌ها بچه‌های شرور در عین حال باهوشی هستند اما خب رام نشدنی‌تر هم هستند. من با خود فکر کردم که چه قدر این درام می‌تواند جذاب باشد و نقطه انتهایی که من می‌خواهم به آن برسم تا چه اندازه می‌تواند پراحساس‌تر شود. «خط باریک قرمز» آن پایان تکان دهنده را که فکر می‌کردم، دارد و دقیقا به دلیل این موضوع است که مخاطب را حتی با اتمام فیلم درگیر می‌کند.

خوشدست در جواب به این سوال که پیش تولید و تولید این کار چه قدر زمان برده است، تصریح کرد: پیش تولید این فیلم مستند داستانی حدود ۱۶ ماه طول کشید و حدود ۵ ماه فیلمبرداری و نزدیک یک سال و نیم مراحل فنی زمان برد. من یکی از مشکلاتی که در پیش تولید داشتم انتخاب کاراکتر اصلی‌ بود؛ مسئولیتی که در نهایت به توماج دانش بهزادی رسید. ما ۶ نفر دیگر را برای این نقش در نظر گرفته بودیم که به دلایلی نشد و یا خودشان زمانی که فضای زندان را دیدند، انصراف دادند.

از انتخاب توماج دانش بهزادی بسیار خرسندم

وی افزود: دیگر گزینه‌ها شاید از توماج دانش بهزادی هم چهره‌تر بودند اما در حال حاضر از اتفاقی که برای توماج و این فیلم افتاده است راضی هستم و از انتخابم بسیار خرسندم. خود توماج دانش بهزادی می‌گوید؛ اگر روزی نتوانم دیگر بازی کنم، می‌گویم همین که در «خط باریک قرمز» حضور داشتم، برایم کافی است و مسئولیتم را به عنوان هنرمند انجام داده‌ام.

یکی از تهیه‌کنندگان «خط باریک قرمز» تاکید کرد: بچه‌های کانون اصلاح و تربیت کمبودها و خلاهای عاطفی شدیدی را در زندگی خود تجربه کرده‌اند که این موضوع در فیلم نیز قابل مشاهده است به ویژه از اپیزود چهارم فیلم که هنگامه قاضیانی وارد کار می‌شود. بحث اصلی سایکودرام اساسا همین است زمانی که تمام کمبودها، ناراحتی‌های روحی و روانی، افسردگی‌ها و نهایتا خلع‌های عاطفی در این افراد هویدا می‌شود. اگر این موارد از روح آن فرد پاک نشود، وضعیت آن فرد خطرناک‌تر می‌شود، من همیشه نگران مابقی بچه‌های کانون بودم که در فیلم ما نبودند.

پایان «خط باریک قرمز» به یک معجزه تبدیل شد

نویسنده و پژوهشگر فیلم «خط باریک قرمز» افزود: شورش بچه‌ها و در واقع به نوعی کودتایی که آن‌ها در فیلم می‌کنند باعث می‌‌شود کار کاملا متوقف شود و انگیزه این طغیان دقیقا به دلیل همین موضوع بود. همه افراد گروه بعد از این اتفاق حال خوبی نداشتند اما اتفاقا حال من خوب بود چراکه متوجه شدم راه را درست آمده‌ام. زمانی که کاراکتر اصلی به کانون بازمی‌گردد، می‌بینید که بچه‌های باقی مانده بسیار همدل‌تر هستند و این نقطه عطف دوم فیلم است که به درستی اتفاق افتاد و من منتظر آن بودم، البته با همان شیوه و نظریه دوربین قلم که اشاره کردم، استاد این نوع فیلمسازی در سینمای جهان استادم عباس کیارستمی است.

وی درباره داستان این فیلم گفت: «خط باریک قرمز» درباره یک گروه مجرم نوجوان در کانون اصلاح و تربیت است که با ورود چند مربی نمایشی تصمیم می‌گیرند ناگفته‌های خود از زندگی را از طریق نمایش یا نمایشی بازگو کنند. روزی که این طرح را می‌نوشتم، فکر نمی‌کردم به این نقطه برسد و پایان آن به یک معجزه تبدیل شود.

درخواست از معاونت سیما برای تماشای فیلم

کارگردان «خط باریک قرمز» با اشاره به اینکه امیدوار است مسئولان کشور این فیلم را ببینند، خاطرنشان کرد: در آلمان ۳۵۰۰ مدرسه سایکودرام رسمی وجود دارد. ما هم می‌توانیم با استفاده از این همین تکنیک‌ها‌ دنیای‌مان را اصلاح و زیباتر و نگاه افرادی را تغییر دهیم و به کمک هنر شاهد کاهش جرایم کیفری مختلف باشیم.

خوشدست در پایان اظهار کرد: من از آقای مرتضی میرباقری معاون سیمای سازمان صداوسیما درخواست می‌کنم که به تماشای این فیلم بنشیند و با توجه به اینکه دغدغه مسایل اجتماعی را دارند از این اثر اجتماعی و تربیتی، حمایت کند تا «خط باریک قرمز» بیشتر دیده شود.