بدقولی طرف ایرانی یا رفتار غیرحرفه‌ای سرمایه‌گذار تُرک

روایت سینمایی شمس و مولانا در حالی به یک گره کور تبدیل شده است که طرفداران این دو عارف قرن هفتم از یک سو و ساخته‌های حسن فتحی از سوی دیگر منتظر اکران این فیلم هیجان‌انگیز بودند.

به گزارش رسیده حسن فتحی قرار است فیلمی درباره شمس و مولانا با بازی شهاب حسینی و پارسا پیروزفر در نقش این دو عارف بزرگ در کنار بازیگران مهم سینمای ترکیه بسازد؛ این خبر، از یک سو تقریبا تمام عناصر خبری مهم را برای علاقمندان به سینما و ادبیات در خود داشت و از سوی دیگر اینکه حسن فتحی، کارگردان سریال پرمخاطب «شهرزاد» قرار است با چه رویکردی به زندگی این دو ادیب بپردازد کنجکاوی زیادی ربرانگیخت.

۲۴شهریور سال۹۸ بود که اولین خبر درباره این پروژه مشترک میان سینمای ایران و ترکیه منتشر شد. فتحی که همان روزها با «شهرزاد» کارگردان بی‌رقیب سریال‌های شبکه نمایش خانگی بود و خبرهایی هم از ساخت سریال «جیران» با قصه‌ای از دربار ناصرالدین شاه قاجار توسط او به گوش می‌رسید، قرار بود بخشی از زندگی شمس و مولانا را با فیلمنامه‌ای از فرهاد توحیدی روی پرده سینما به تصویر بکشد.

خبرهای ابتدایی که از انتخاب یک بازیگر تُرک برای نقش مولانا حکایت داشت، انتقادات فراوانی را برانگیخت و برخی از رسانه‌ها از تقدیم دودستی مولانا به ترکیه نوشتند. افزایش این انتقادات حسن فتحی را بر آن داشت تا در صفحه شخصی‌اش در اینستاگرام ضمن تکذیب خبر ایفای نقش بازیگر تُرکیه‌ای در نقش مولانا بنویسد: به شایعات توجه نکنید؛ بازیگر نقش مولانا قطعا یک بازیگر ایرانی است!

حاشیه‌های «مست عشق» در حالی که هنوز در مرحله پیش‌تولید بود با یک استفتا ادامه یافت. این فیلم که هنوز از سازمان سینمایی مجوز ساخت دریافت نکرده بود و مجوزهایش را از ترکیه گرفته بود، این‌بار دچار یک حاشیه جدی شد و افرادی در استفتا از چند مرجع تقلید از این پرسیده بودند که آیا ساخت فیلمی درباره مولانا و شمس جایز است؟ پاسخ مراجع تقلید با توجه به این سوال خاص این بود: ترویج فرقه صوفیه جایز نیست! این‌بار مهران برومند تهیه‌کننده «مست عشق» در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها گفت: «مست عشق» داستان مستقیم زندگی مولانا و شمس و همچنین ترویج صوفی‌گری نیست، بلکه وقایع فیلم در عصر آنان می‌گذرد و به نوعی به این دو شاعر فارسی‌زبان ارتباط پیدا می‌کند.

تولید «مست عشق» همراه با این حاشیه‌ها در طول پاییز و زمستان سال۹۸ ادامه یافت و درحالی‌که تهیه‌کننده و کارگردان فیلم از تلاش برای دریافت مجوزهای لازم برای نمایش این فیلم از سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر داده بودند، ابراهیم داروغه‌زاده اواخر پاییز در پاسخ به سوالی درباره احتمال حضور حسن فتحی با این فیلم در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر، از مجوز نداشتن این فیلم برای نمایش در داخل کشور خبر داده بود.

با شیوع کرونا در اوایل اسفند سال گذشته اغلب پروژه‌های سینمایی در سراسر دنیا متوقف شدند و «مست عشق» نیز از این موضوع مستثنی نبود. روند تولید این فیلم اگرچه به عنوان یک فیلم سینمایی طولانی به نظر می‌رسید اما برخی رسانه‌ها از تدوین این فیلم به دو صورت سینمایی و سریال برای نمایش خانگی خبر داده بودند و همین موضوع می‌توانست توجیهی برای طولانی بودن تولید «مست عشق» باشد.

تازه‌ترین ساخته حسن فتحی از هفته‌ گذشته بار دیگر دچار حاشیه شد. درحالی‌که سهراب پورناظری که قرار بود آهنگسازی این اثر را انجام بدهد، در یک گفت‌وگو از ناتمام ماندن تولید این فیلم گفته بود، به یک‌باره روابط عمومی سرمایه‌گذار تُرک با انتشار یک تیزر از پایان تدوین این فیلم در دو قالب فیلم سینمایی و سریال و آغاز اکران آن در هفته مولانا در آذرماه در ترکیه خبر داد.

حسن فتحی به سرعت به این ادعای طرف تُرک واکنش نشان داد و از فیلمبرداری نشدن ۸سکانس اصلی و مهم این فیلم سینمایی خبر داد و گفت: « سازندگان ایرانی فیلم به جهت حفظ کیفیت اثر مصر هستند، هرگونه دخل و تصرف در تدوین و امور فنی فیلم بدون اطلاع و هماهنگی و اجازه از کارگردان و تهیه کننده و سرمایه‌گذار ایرانی فیلم فاقد وجاهت اخلاقی و حرفه ای و واجد پیگرد قانونی است.»

این موضع فتحی در گفت‌وگوی فرهاد توحیدی نویسنده فیلمنامه «مست عشق» هم تکرار شد و این فیلمنامه‌نویس وضع تولید فیلم حسن فتحی را مخاطره‌آمیز و خبر مربوط به اکران فیلم بدون رضایت طرف ایرانی را ناگوار و شوکه‌کننده توصیف کرد.

این گفته‌ها بار دیگر سرمایه‌گذار تُرک را به واکنش واداشت تا بیانیه جدیدی منتشر کند. بیانیه تندی که حسن فتحی را متهم کرده بود ده ماه خبری از اثر در حال تولیدش نگرفته و برای همین طرف تُرک خود را محق دانسته که ادامه روند تولید یا در حقیقت پس‌تولید زودهنگام را به پایان برساند و فیلم را برای نمایش در سالن‌های سینما آماده کند.

در ادامه این حاشیه‌ها مهران برومند تهیه‌کننده ایرانی فیلم در پاسخ به این بیانیه تند، بیانیه‌ تازه‌ای منتشر کرد و به تمام اتهامات طرف تُرک پاسخ داد. برومند نوشت: « ضمن محترم شمردن اصل اختلاف و دعوت سرمایه‌گذار و شریک محترم ترک به پیگیری اختلافات از طریق مذاکره و یا راههای قانونی، نسبت به هرگونه تصمیم و پیشبرد پروژه در هر بخشی از مراحل فنی هشدار داده و متذکر می‌شوم اختلاف حقوقی متضمن اعمال خلاف قانون و قرارداد و مسلمات حقوقی و حرفه ای و اخلاقی نبوده و هرگونه اقدام بدون تایید کارگردان محترم و شریک اصلی پروژه تبعات سنگینی خواهد داشت.»

طرف تُرکیه‌ای پروژه «مست عشق» هنوز به اظهارات مهران برومند که سه روز پیش منتشر شد، واکنشی نشان نداده است. موضوعی که شاید بیانگر ادامه یافتن این زد و خورد رسانه‌ای در پشت پرده و تلاش طرفین برای حل مشکل پیش آمده برای این پروژه مهم برای سینمای ایران و ترکیه هستند. انتشار خبر توافق میان دو طرف، اتفاقی است که مخاطبان سینما امیدوار هستند هرچه زودتر رخ بدهد و علاقمندان به شمس و مولانا روایتی سینمایی از زندگی این دو عارف مطرح را بر روی پرده سینما ببینند و اگر دو طرف در این جنجال به توافق نرسند، شاید بتوان گفت تنها مخاطبان سینما و علاقمندان به این دو شاعر و ادیب بزرگ در ایران هستند که متضرر و از تماشای مهمترین اثر ساخته شده درباره زندگی شمس و مولانا محروم خواهند شد.