به گزارش خبرنگار هنرهای تجسمی خبرگزاری صبا، علی فلاح زاده دانش آموخته دکترای پژوهش هنر یادداشتی را با عنوان «تبعات بیماری کووید ۱۹ بر فروش آثار هنری در حراج های هنری» که ترجمه و تفسیر مقاله ای کوتاه با همین موضوع است در اختیار بخش هنرهای تجسمی خبرگزاری صبا قرار داده است.

متن آن به شرح زیر است:

«شیوع جهانگیر ویروس کووید ۱۹ در ماه های اخیر منجر به رکود اقتصادی فاحشی در سراسر دنیا شده است. این ویروس در زمانی کمتر از شش ماه سه قطب اصلی اقتصادی جهان یعنی چین، اتحادیه اروپا و امریکا را به رکودی قابل توجه دچار کرد. از بزرگترین صنایع خودرو سازی، هوایی و دریایی تا صنایع کوچکتر همه و همه دچار رکود چشمگیری در فروش محصولاتشان شده اند. در این بین، اقتصاد هنر و به ویژه فروش آثار لوکس و گران قیمت در حراج های هنری نیز از تبعات جبران ناپذیر ویروس کرونا مصون نمانده است. نوشته پیش رو ترجمه و تفسیری است از مقاله ای کوتاه در رابطه با اثرات بیماری کووید ۱۹ بر کاهش فروش آثار هنری در حراج های بزرگ هنری که ششم ژوئن ۲۰۲۰ در مجله هنری «آنلاین آرت نیوز» در نیویورک توسط آنجلیکا ویلا ANGELICA VILLA – – منتشر شده است.

بر اساس گزارش جدیدی که توسط شرکت تحلیل داده های بازار هنری لندن (Pi-eX) ارائه شده، این بیماری همه گیر از یکسو موجب کاهشی شایان توجه در درآمد حاصل از فروش آثار هنری و از سوی دیگر موجب افزایش رغبت عاملان این صنعت به سمت حوزه دیجیتال شده است. در این خصوص به طور میانگین درآمد کل سه حراج هنری مطرح کریستیز، ساتبی و فیلیپس که در سه ماهه اول سال ۲۰۱۹ در حدود ۱٫۴ میلیارد دلار برآورد شده، در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ به ۸۰۰ میلیون دلار کاهش یافته است. در نتیجه درآمد فروش آثار هنری تنها در سه حراج بزرگ هنری حدود چهل درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ نشان می دهد.

در حالی که تاثیر تکان دهنده این بیماری بر حراج های پرآوازه هنری در سراسر دنیا (به ویژه پس از مارس ۲۰۲۰) موجبات تزلزل و بی ثباتی در خرید آثار هنری توسط مجموعه داران هنری شده، تحقیقات نشان می دهد که این رکود اقتصادی تنها مربوط به اروپا و امریکا نیست. در این باب، اقتصاد و بازار فروش آثار هنری در آسیا زودتر از امریکا و اروپا گرفتار ایستایی، تعلیق و تعویق برنامه های تقویم کاری خود شدند. این رکود در حقیقت زمینه ساز کسادی درخور توجه در بازار هنری کشورهای اروپایی و امریکا شد. برای مثال فروش آثار هنری در هنگ کنگ که معمولا هر ساله در موسم بهار بر پا می شد، امسال به خاطر شیوع بیماری کرونا به تابستان موکول شد.

از منظری کلی، کاهش فروش آثار هنری در آسیا، باعث تغییرات (تعلیق یا تعویق) فراوانی در تقویم کاری حراج های هنری گردیده و تبعات آن کاهش حداقل ۲۵ درصدی در فروش اقلام آثار در حراج های هنری در آسیا در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ می باشد.

به طور کلی، قسمت اعظمی از درآمد فروش آثار هنری در دنیا مربوط به حراج های هنری مطرحی است که در قرن بیستم شکل و توسعه یافتند. ولی آمار فروش این حراج های هنری در سال ۲۰۲۰ نسبت به دو سال گذشته کاملا ناامید کننده است. در این خصوص، فروش نقاشیه ای هنر معاصر و امپرسیونیست ها که غالبا جزو گرانترین آثار هنری هستند، در لندن تنها ۴۴۳ میلیون دلار گزارش شده که نسبت به سال ۲۰۱۹، حدود ۳۰۰ میلیون دلار و در قیاس با فروش یک میلیارد دلاری سال ۲۰۱۸ در حدود ۵۵۷ میلیون دلار کاهش نشان می دهد.

اگر چه حراج های هنری برای مقابله با چنین رکود بی سابقه ای، متوسل به فروش آنلاین شده اند ولیکن کارایی و بازدهی فروش آنلاین آثار در قیاس با فروش حضوری خریداران بسیار اندک است. بر پایه تحقیقات موسسه پژوهشی Pi-eX، فروش آنلاین آثار هنری توسط حراجی ها بسیار کم فروغ بوده است. برای نمونه، در حالی که در دو هفته اول سال ۲۰۲۰ میلادی فروش آنلاین آثار هنری ۴۶ درصد رویدادهای هنری را به خود اختصاص داده، ولی در این مدت تنها ۶ درصد از مجموع درآمد فروش مربوط به بخش فروش آنلاین می باشد. در هر صورت، تعداد یک میلیون تراکنش آنلاین آثار هنری در ماه های اخیر (راهکاری برای مقابله با رکود اقتصادی) خود موید تاثیرات پر دامنه بیماری همه گیر کووید ۱۹ بر رواج هر چه بیشتر دور کاری و رغبت به سمت حوزه دیجیتال می باشد. در این رابطه، بالاترین فروش آنلاین در حراج ساتبی ۱۳٫۷ میلیون دلار در ماه می میلادی و بالاترین رقم حراج هنری فیلیپس تنها ۲٫۴ میلیون دلار گزارش شده است.

به طور کلی، بر اساس پژوهش های موسسه تحقیقاتی Pi-eX فروش آنلاین آثار هنری در طول سال های گذشته منتج به کسب درآمد کمتری نسبت به فروش حضوری در محل حراج های هنری شده است. برای نمونه، بر پایه گزارش حراج هنری کریستیز، گرانترین اثر هنری خریداری شده به صورت آنلاین مربوط به یکی از نقاش های هنرمند امریکایی ادوارد هوپر با عنوان October on Cape Cod بوده که به قیمت ۹٫۶ میلیون دلار در نوامبر ۲۰۱۲ فروخته شده است. چنین رقمی مربوط به هشت سال پیش و شکسته نشدن این رکورد در سال های اخیر، برای کریستیز که یکی از پیشتازان و رکوردداران فروش آنلاین آثار هنری محسوب می شود نشانگر این حقیقت است که هنوز روش فروش حضوری در حراج ها بر فروش اینترنتی و غیر حضوری تفوقی چشمگیر دارد.

با وجود همه این کاستی ها، حراج های بزرگ هنری یکی از راه های برون رفت از تبعات منفی بیماری جهان گیر کرونا را در فروش آنلاین و ریسک پذیری سرمایه هایشان در حوزه دیجیتال یافته اند. برای مثال، کریستیز در سال جاری برای اولین بار میزبان فروش آنلاین آثار هنرمندان اروپایی است. این حراج همچنین در صدد برپایی حراجی آنلاین در دهم جولای سال جاری است که به طور همزمان در چهار مکان مختلف برگزار می شود.

الکس روتر، رییس بخش هنر پسا-جنگ (هنر پس از ۱۹۴۵) و معاصر کریستیز در نیو یورک، برپایی چنین پروژه عظیم فروش آنلاینی را ریسکی بزرگ در این دوران کرونایی تلقی کرده ولی معتقد است تجربه و دریافت نظرات مثبت و منفی مخاطبان این رویداد به پیشبرد سیاست های اقتصادی کریستیز کمک خواهد کرد.

به طور کلی واضح است که بیماری فراگیر شده کووید ۱۹، به صورت فزاینده ای بر سیاست های فروش حراج های بزرگ هنری (اقتصاد کلان بازار هنر) و نحوه فروش آثار تاثیر گذاشته است. در این خصوص، نیاز به متخصصان بازاریاب دیجیتال و آنلاین و ابداع روش های نوین برای فروش آثار هنری از ملزومات عصر پسا کرونایی در اقتصاد هنر خواهد بود.

اگرچه ویروس کرونا تلنگری بزرگ به همه انسانها برای درک موهبت با هم بودن و همدلی بود، ولی این ویروس ناخوانده که حالا باید با آن تا مدت نامعلومی همزیستی داشته باشیم، منجر به نوآوری های هر چه بیشتر در حوزه اقتصاد، رواج دورکاری و به ویژه فروش هر چه بیشتر آثار هنری به صورت غیر حضوری و آنلاین شده است.»