موفقیت «انگل» ساخته بونگ جون-هو در اسکار به سرازیر شدن میلیون‌ها دلار سرمایه غربی به سینمای کره جنوبی منجر شد.

اِوا هنا مازیرسکا، استاد مطالعات فیلم، دانشگاه مرکزی لانکشایر در مطلبی که در سایت The Conversation این‌جا منتشر کرده به تحلیل تاثیر اسکار بر روند سینمای امریکا و جهان اشاره کرده است.

متن این یادداشت به شرح ذیل است:

جوایز فیلم صرفاً تندیس‌هایی پر زرق و برق بر روی قفسه‌ها و نمایانگر تأیید و تصدیق شدن زحمات و استعدادهای افراد از سوی همکارانشان نیست. جوایز می‌توانند بر تأمین مالی فیلم‌ها، بر رقم قرارداد بازیگران و کارگردانان در پروژه‌های بعدی‌شان، و حتی در برخی کشورها بر کل صنعت فیلم، تأثیر بسیار زیادی داشته باشند. ازاین‌رو، برخی اوقات استدلال می‌شود که نامزدی در مراسمات به اندازه دریافت جوایز اهمیت دارد؛ زیرا سر و صدای مضاعفی پیرامون فیلم‌ها، کارگردانان، و بازیگران ایجاد می‌کند.

نامزدی در مراسم اسکار می‌تواند در حدود ۲۰ میلیون دلار به مجموع درآمد فیلم بی افزاید. برنده شدن در اسکار، از این نیز پرمنفعت‌تر است. پیش‌بینی‌های اولیه نشان می‌داد که «سخنرانی پادشاه» (۲۰۱۰) در حدود ۳۰ میلیون درآمد ناخالص داشته باشد. اما پس از نامزدی در اسکار و برنده شدن جایزه بهترین فیلم، به فروشی بیش از ۴۰۰ میلیون دلار در گیشه دست پیدا کرد. این امر به سبب آن است که نامزدی و بردن جوایز تبلیغات مضاعفی را برای فیلم رقم می‌زنند که موجب جذب توزیع‌کنندگان بین‌المللی می‌شود. این اثر، «اثر هاله‌ای اسکار» نام دارد.

جوایز و نامزدی‌ها همچنین می‌توانند موجب بالا رفتن ارزش کارگردانان و بازیگران در بازار شوند. بازیگران در صورت برنده شدن جایزه، می‌توانند در رقم قرارداد فیلم بعدی‌شان افزایش ۲۰ درصدی داشته باشند.

نقشه سینمایی

برای فیلم‌ها و فیلم‌سازانی که از مناطق غیرغربی مثل اروپای شرقی، آمریکای جنوبی، و آسیا می‌آیند، مراسمات جوایز و برنده شدن در آن‌ها، ارزش مضاعفی در برجسته کردن کشورشان روی «نقشه سینمایی» دارد.

سینمای چکسلواکی در دهه ۱۹۶۰ و پس از دریافت دو اسکار برای فیلم‌های «فروشگاه خیابان اصلی» (۱۹۶۵) و «قطارهای در مراقبت شدید» (۱۹۶۶) به این نقشه وارد شد. این جوایز، توجهات را به پدیده «موج نو چکسلواکی» جلب کرد و به فعالیت چندین کارگردان چکسلواکی تسهیل بخشید. یکی از ذی‌نفعان در این امر، میلوش فورمن بود که در ادامه مسیر فعالیت خود فیلم «دیوانه از قفس پرید» (۱۹۷۵) را کارگردانی کرد و جایزه بهترین کارگردان در اسکار ۱۹۷۶ را نیز برد.

بطور مشابه، اسکار فیلم کره‌ای «انگل»، به رشد تمایل رسانه‌های غربی به فیلم‌های کره‌ای و مخاطبان گسترده‌تر بین‌المللی منجر شد. این امر همچنین موجب شد تا شرکت نتفلیکس ۵۰۰ میلیون دلار در سینمای کره سرمایه‌گذاری کند.

جشنواره‌های فیلم

در بیرون از فضای مراسمات جوایز، برنده شدن و حتی اکران در جشنواره‌ها نیز بر مناسبات اقتصادی فیلم اثرگذار است. جشنواره‌های فیلم حلقه‌ای حیاتی در زنجیره فرهنگ جهانی فیلم هستند؛ حلقه‌ای که در سال گذشته به سبب همه‌گیری کرونا گم شده بود.

ورود به مدارات جشنواره‌ای در موفقیت فیلم‌ها و فعالیت‌های آینده کارگردانان و بازیگران، حائز اهمیت است. جشنواره‌ها پیش از مراسمات جوایز بزرگ، برای فیلم‌های کوچک‌تر و کمتر شناخته شده، دسترسی بین‌المللی، فرصت‌های توزیع، نقد و بررسی در نشست‌های مطبوعاتی و توجه مخاطبان را فراهم می‌کند.

جوایز اهدایی در جشنواره‌ها، به فیلم‌ها و فیلم‌سازان اعتبار و پرستیژ می‌بخشند و وسیله‌ای برای تأمین مالی پروژه‌هایشان هستند. توزیع‌کنندگان، تهیه‌کنندگان، و مدیران سینمایی در جشنواره‌ها حضور دارند. توزیع‌کنندگان مسئول بازاریابی فلم هستند. سر و صدایی که در جشنواره‌ها پیرامون یک فیلم ایجاد می‌شود، در انتخاب آن فیلم از سوی توزیع‌کنندگان برای انتشار عمومی گسترده‌تر – اغلب در چندین کشور – نقش بسزایی دارد. این امر می‌تواند موجب شود که فیلم در رادار فصل جوایز قرار بگیرد.

طبیعتاً، همه جشنواره‌ها از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند. در اروپا، معتبرترینِ آن‌ها، ونیس، کن، و برلین هستند. در ایالات متحده، مشهورترین آن‌ها، جشنواره فیلم ساندنس است. طبق مشاهدات و بررسی‌ها بین اکران در ونیس و کن و متعاقباً نامزدی در مراسم اسکار رابطه نزدیکی وجود دارد. طیف گسترده‌ای از افراد بر این باورند که انگل با بردن مهم‌ترین جایزه کن در ۲۰۱۹، در مسیر بردن جایزه بهترین فیلم اسکار، نُه ماه پس از آن، قرار گرفت.

بااین‌وجود در سال گذشته به سبب شیوع کرونا، جشنواره‌ها اجازه برگزاری نداشتند. در عوض، ۲۱ جشنواره، از جمله کن، ونیس، و برلین، همراه یکدیگر جشنواره مجازی «همه یکی هستیم» را برگزار کردند. این جشنواره مجازی که بصورت رایگان و در ازای مساعدت اختیاری مخاطبان به صندوق کووید -۱۹ سازمان بهداشت جهانی پخش می‌شد، همانند جشنواره‌های سابق نبود. جوایزی در آن داده نشد؛ و همان‌طور که قابل درک است، تعداد کمی از فیلم‌سازان، فیلم‌هایشان را در آن اکران کردند. خوشبختانه، به نظر می‌رسد که امسال جشنواره‌ها برقرار باشند.

جشنواره‌ها حائز اهمیت‌اند، زیرا به فیلم‌سازان کمک می‌کنند تا شبکه ارتباطات‌شان را گسترش بدهند، برای پروژه‌هایشان سرمایه‌گذار پیدا کنند، و مسیر شغلی‌شان را به پیش ببرند. فیلم‌هایی که در جشنواره‌های معتبر جایزه می‌گیرند، شانس بالاتری برای نامزد شدن و برنده شدن جایزه در اسکار دارند. در مجموع، جوایز جشنواره‌ها و اسکار عملاً تضمینی است برای موفقیت جهانی فیلم از جنبه مالی و در محافل سینمایی.

حتی در دوران کرونا که سینمای جهان از کاهش تولید فیلم، بحران توزیع، و لغو یا تغییر قالب بسیاری از جشنواره‌ها رنج برده است، اسکار ۹۳ که در ۲۵ آوریل برگزار می‌شود، اعتبار همیشگی خود را خواهد داشت. حتی می‌توان انتظار داشت که عدم برگزاری جشنواره‌های فیلم پر زرق و برق اروپایی باعث شود تا اسکار امسال برای مخاطبان تشنه بطور ویژه‌ای جذابیت داشته باشد؛ مخاطبانی که بیش از هر زمان دیگر توجه خواهند داشت که چیزی باید تماشا کنند؛ چه از طریق سرویس‌های پخش اینترنتی، چه پس از بازگشایی سالن‌های سینما.